حل اختلاف

حل اختلاف از منظر قانون در ایران از طریق نهادهایی مانند شوراهای حل اختلاف و دادسراها و محاکم قضایی صورت می‌گیرد. هدف اصلی شوراها، ترویج صلح و سازش است و قانون جدید شوراهای حل اختلاف (مصوب ۱۴۰۲) با تأسیس دادگاه صلح، اختیارات قضایی شوراها را محدود و وظیفه اصلی آن‌ها را به صلح و سازش محدود کرده است. این تغییر، در جهت کاهش حجم پرونده‌ها در محاکم قضایی و تسهیل فرآیند حل و فصل اختلافات غیرپیچیده صورت گرفته است. 

• دادگاه صلح:

  با اجرای قانون جدید شوراهای حل اختلاف، این دادگاه‌ها به عنوان مرجعی مادون محاکم قضایی عمومی و بالاتر از شورای حل اختلاف تأسیس شده‌اند تا به دعاوی کم‌اهمیت رسیدگی کنند. 
• محاکم قضایی (دادگاه‌ها و دادسراها):

  برای رسیدگی به دعاوی دارای اهمیت بالاتر و پیچیده‌تر، دادگاه‌ها و دادسراها مرجع صالح محسوب می‌شوند. 

• تشکیل دادگاه صلح:

  این قانون، زمینه را برای تأسیس و احیای «دادگاه صلح» به عنوان یک نهاد جدید در دستگاه قضایی فراهم کرده است. 
• لزوم رضایت طرفین:

  طبق قانون جدید، برای ارجاع اختلاف به شورای حل اختلاف جهت صلح و سازش، موافقت هر دو طرف اختلاف ضروری است. 

• کاهش حجم کاری محاکم:

  این تغییرات به کاهش حجم پرونده‌ها و تسریع رسیدگی در محاکم قضایی کمک می‌کند. 
• ارجاع اختلافات به مراجع صالح:

  دعاوی به دو دسته کم‌اهمیت (که به دادگاه صلح می‌روند) و دعاوی مهم‌تر (که در صلاحیت دادگاه‌های عمومی است) تقسیم می‌شوند تا به مرجع درست ارجاع داده شوند.